Saturday, November 30, 2019

हताश होणे शोभत नाही भगवंताच्या भक्ताला..



हताश होणे शोभत नाही भगवंताच्या भक्ताला
घरी न बसता चालत राहे जनार्दना भेटायाला!ध्रु.

चिंतन करता, चालत असता
दुःखामधले सुख कळते
वियोगातही आप्तांच्या त्या
हरियोगाचे फळ मिळते
जे घडते ते अंति हिताचे खूण पटे ज्याची त्याला!१

स्वरूपात जो निवास करतो
तोच असे हो आनंद
जे न बघे जग तेच दिसे त्या
स्थलकालाचे ना बंध
सद्गुरुशी संवाद साधण्या हा सरसावे ध्यानाला!२

खचू न द्यावे मना कधीही
कळ सोसावी मुद्दाम
निष्ठा लागे कसास अपुली
स्वामी पाठीशी ठाम
घाव टाकिचे सोसे तेव्हा मूर्ती ये आकाराला!३

हानिलाभ ही समान दोन्ही
खेद हर्ष मानणे नको
जन्ममृत्यु स्वाभाविक दोन्ही
हसणे रडणे नको नको
विकारवश ना तोच विवेकी हवाहवासा विश्वाला!४

रचयिता: श्रीराम बाळकृष्ण आठवले
२०.०१.२००२

हताश होणे शोभत नाही..
👆🏻 ऑडिओ

Monday, November 25, 2019

अभंग ज्ञानेश्वरी....

अभंग ज्ञानेश्वरी वाचणे अनुभव हा आगळा
अलंकापुरी पावस यांचा संगम हा साधला!ध्रु.

सहज बसावे हाती घेउन हा दैवी ग्रंथ
ओळीमागुन ओळी वाचत जावे हो संथ
अश्रू झरती भाव अनावर कंठ कसा दाटला!१

निकट आपुल्या 'स्वामी' बसले प्रेमळ सहवास
प्रत्यक्षाला कसे म्हणावे हा तर आभास
अभ्यासाची लागे गोडी नम्र साधकाला!२

अंतर्यामी घेत राहावे शोध स्वरूपाचा
या यत्नातच आहे दडला स्रोत आनंदाचा
घराघरातुन अखंड चालो पारायण सोहळा!३

मज हृदयी सद्गुरु माउली ज्ञानाई बोले
पटते याची साक्ष भाविका तोही मग डोले
श्रीकृष्णाची मुरली वाटे ग्रंथराज सकला!४

तपाचरण हे अभ्यासावी अभंग ज्ञानेश्वरी
पुन्हा पुन्हा वाचता चरण हे उचंबळत लहरी
या प्रेमाच्या गावा जावे ध्यास लागलेला!५

रचयिता : श्रीराम बाळकृष्ण आठवले
१७.६.१९८९

Sunday, November 24, 2019

भावार्थाची उजळ दीपिका!

भावार्थाची उजळ दीपिका अगा ज्ञानदेवा
ओवी ओवी शिकव राजसा सर्वात्मक देवा!ध्रु.

भगवन् विष्णो हे ज्ञानेशा कर अमुचे जुळले
गीतार्थाच्या श्रवणालागी श्रोते आतुरले
प्रभातकाली किरण एक तरी अंतरात यावा!१

मातृत्वाचा मंगल महिमा सद्गुरुची स्तवने
ऋग्वेदाच्या ऋचा कवीशा गा गा उच्च स्वने
माधुर्या माधुर्य आणण्या प्रसाद तू द्यावा!२

थोर विरागी तत्त्वज्ञानी योगी योग्यांचा
शैशव गमशी मानवतेचे मौनावे वाचा
वदनी सुस्मित हे मौनांकित ऐक ऐक धावा!३

रचयिता : श्रीराम बाळकृष्ण आठवले
१०.५.१९८४

माउली माहेरा चालली..

अनामिक ओढ उरी दाटली
माउली माहेरा चालली!धृ.

गीताजीवन जगता आले
कारुण्यी दडवुनी पाउले
प्रसन्न शांती मनसा भोगत
पुढे पुढे चालली!१

पैलतीराला नेत्र लागले
श्रीविठ्ठल सामोरे आले
अनंतास आसक्ती लावत
हलकेसे हासली!२

जगात असुनी जगावेगळी
वैराग्याची धुनी पेटली
निवृत्तीही ढळू लागला
मुक्ता बावरली!३

शब्दाला जणु अर्थ सोडतो
लावण्याचा प्रकाश जातो
ऐन दुपारी लोपे दिनकर
सृष्टी अंधारली!४

रचयिता : श्रीराम बाळकृष्ण आठवले
२६.२.१९८३

Wednesday, November 20, 2019

मोडुनीया लेखण्या...

मोडुनीया लेखण्या हाती घ्या हो संगिनी!ध्रु.

ओळखा युगधर्म हा
शस्त्रमहिमा थोर हा
सैनिकी सामर्थ्य येते राष्ट्रजीवनरक्षणी!१

दूर ठेवा शारदा
ती निवारा आपदा
शरण जा दुर्गेस आता शस्त्रविद्याशिक्षणी!२

शस्त्र रक्षी राष्ट्र ते
शस्त्र उजळी शौर्य ते
लेखण्या मोडाच आता संगरी जा धावुनी!३

शस्त्रबळ आता हवे
क्षात्रबळ अंगी हवे
पौरुषाते प्राप्त करण्या उंचवा त्या संगिनी!४

युद्धविद्या आजला
श्रेष्ठतम आहे कला
सैनिकी शाळा हव्या हेच सांगे भाषणी!५

पाशवी सामर्थ्य ते
संस्कृतीसी जाळते
शस्त्रविद्या मेळवा संस्कृतीच्या रक्षणी!६

चापधारी राम तो
चक्रधारी कृष्ण तो
देव सारे शस्त्रधारी मर्म घ्या हे जाणुनी!७

रचयिता : श्रीराम बाळकृष्ण आठवले

विनायक शिकवी बंदिजना

लेखनवाचन गोडी लावी, रुचि आणी जीवना
विनायक शिकवी बंदिजना!ध्रु.

स्वये वाचणे कथा सांगणे
वाचनगोडी जना लाविणे
कार्यलालसा प्रखर तयाची, उत्सुक अध्यापना!१

ग्रंथ वाचतो, संग्रह करतो
ग्रंथालय चिमुकले काढतो
जिज्ञासा वाढवी जनमनी कर्तृत्वी नच उणा!२

भाबडेपणा हळुहळु जाई
अध्यापनि नच करतो घाई
गुरुमाउली प्रसन्न झाली वाटे सकलांना!३

धर्मांतर राष्ट्रांतर जाणे
उदासीनता घातक माने
शुद्धि संघटन दीप सहाय्यक देती नवचेतना!४

धर्म न वसतो अन्नामाजी
धर्म न वसतो रूढींमाजी
हिंदुत्वाते सुबोध करण्या शिकवितसे प्रार्थना!५

प्रचारकार्या गती लाभली
मोदफुलेही हळू उमलली
सूर सापडे सहज गायका रंग भरे गायना!६

शिक्षा इकडे भोगत असता
मानस कोठे गुंतु न देता
कर्मवीर हा रंगे कर्मी विसरुनिया बंधना!७

रचयिता : श्रीराम बाळकृष्ण आठवले

Tuesday, November 19, 2019

अंदमानच्या भिंती....

अंदमानच्या भिंती मिरविति काव्याच्या पंक्ती!ध्रु.

येथिल बंदी नामी संधी
महाकवी तो अचूक साधी
दिव्या प्रतिभा जागृत होता शब्द धाव घेती!१

गाता गाता गीत स्फुरावे
भिंतीवरती 'अक्षर' व्हावे
प्रथम भिंतिवर स्मृतीत नंतर ऐसी ही रीती!२

हातकडीमधि जरि टांगला
कवी समाधीमधी रंगला
सुखदुःखांच्या अतीत होई महाकवि स्थिरमती!३

भिंतच कागद खिळा लेखणी
इच्छाशक्ती प्रबल कविमनी
आत्मा विहरे अनंतांतरी स्वरलहरी उसळती!४

कविता लिहिणे स्वये वाचणे
सुधारणे कंठस्थहि करणे
जगाआगळी अशी चिकाटी पाहुनि थक्कित मती!५

शिक्षेचे तधि होत विस्मरण
पुलकित होई तनुचा कणकण
श्रेष्ठ तपस्या अशी पाहता हरखे सरस्वती!६

रानफुले प्रतिभेची डुलता
चित्त प्रमोदे डोलडोलता
भूतकाल ही स्फूर्ती आणिक धृपद राष्ट्रभक्ती!७

हिंदू जनता हिंदू जीवन
हिंदु संस्कृती हिंदू दर्शन
हिंदुत्वाचे उत्कट चित्रण कवि कुठले करिती?

रचयिता : श्रीराम बाळकृष्ण आठवले

Sunday, November 10, 2019

वंदे मातरम्

भारतमाता अमुची आई
कोटि वंदने तिला!
देह हा तिच्या पदी वाहिला!ध्रु.

सत्याचा तर सूर्य तळपतो
अमृतधारा चंद्र वर्षतो
हासते कशी सस्यश्यामला!१

जातिभेद, मतभेद विसरणे
शीलधनाला सदैव जपणे
श्रमांनी ही सुजला-सुफला!२

जीवन हो प्रेमाने सुंदर
निर्धारे हो सोपे खडतर
भिजवू घर्मजलाने हिला!३

सद्भावच हा देव आतला
उपासनेचा सदा भुकेला
साधु या आत्मविकासाला!४

रचयिता: श्रीराम बाळकृष्ण आठवले
२३.६.१९८४

स्वप्न..

हे स्वराज्य रामराज्य होउ दे, होउ दे
सत्य न्याय नीति यांस स्थान मान लाभु दे!ध्रु.

कोण मी मला कळो
कुवासना टळो पळो
रुक्ष जीवनात आज प्रेमराम येउ दे!१

सत्य राम भेटता
कंठ पूर्ण दाटता
रामनाम गायनात अश्रुपूर वाहु दे!२

द्रव्यलोभ तो नसो
तत्त्व ते मनी वसो
धावत्या मना त्वरे आत आत जाउ दे!३

पाप येत क्षाळता
सेतु येइ बांधता
बिंदु बिंदु एकरूप सिंधुरूप होउ दे!४

वधून स्वार्थरावणा
जगात सत्यस्थापना
रामकार्य, देशकार्य, संघकार्य होउ दे!५

विशुद्ध चित्त लाभता
जनांत राम देखता
भेदभाव मावळून सुप्रभात होउ दे!६

रामदास व्हायचे
रामगीत गायचे
चिंतनात, जीवनात रामराय येउ दे!७

रचयिता : श्रीराम बाळकृष्ण आठवले
४.४.१९८४

श्रीरामस्तवन

सत्यवक्ता शक्तिदाता
स्नेही भ्राता गुरू: सखा।
शब्दकोशे न शब्दोsस्ति
श्रीराम: शरणं मम।।

अर्थ :
खरे बोलणारा, शक्ती देणारा, प्रेमळ बंधू, गुरू, सखा छे! छे! आता शब्दकोशात (श्रीरामाच्या) वर्णनाला शब्दच नाहीत. असा श्रीराम माझे आश्रयस्थान आहे.

रचयिता : श्रीराम बाळकृष्ण आठवले

आजची निकड..

जयाजयौ समौ मत्वा
यथा क्रीडा समाप्यते।
तथा निर्वाचनं मत्वा
स्थापयेत् ऐकतां पुनः।।

अर्थ :
हार जीत समान समजून ज्याप्रमाणे क्रीडास्पर्धा संपवितात त्याचप्रमाणे निवडणूक एक खेळ मानून पुन्हा एकता प्रस्थापित केली जावी.

रचयिता : श्रीराम बाळकृष्ण आठवले
(३०/१२/१९८४ रोजी तरुण भारत मध्ये छापून आलेलं हे सुभाषित)