Thursday, November 30, 2017

श्रीगीतामृत नवनीत.

श्री गीतामृत नवनीत

भ्याला अर्जुन? मुळीच नाही भ्रमजाळी तो गुरफटला
धर्म कळेना कर्म घडेना शस्त्र टाकुनी हिरमुसला ! १

मरणालागी भिणे कशाला मृत्यु कुणाला टळलेला?
देहांतर स्वाभाविक मनुजा ज्ञानी ना कधी घाबरला ! २

आपण आपुले कर्म करावे मनापासूनी ही भक्ती
कर्मि कुशलता साधकास दे आत्मबलाची श्रीमंती ! ३

संयमनाने निजप्रयत्ने नैतिक उन्नति साधावी
अंकित जे मन दे हित साधुन घडी कारणी लावावी ! ४

निजकर्तव्या करता करता ज्ञानातहि भर घालावी
ज्ञाने लाभत शांति मनाला समता हळु हळु साधावी ! ५

ज्ञानी कर्म नि कर्मी ज्ञान जाणताच हे जाणतसे
तोल मनाचा भक्त हरीचा योगी रमुनि राखतसे ! ६

नामाचा रथ ध्यानाचा पथ पुढे पुढे तुज जाण्याचे
सारे सात्त्विक भाव उमलता दर्शन होईल कृष्णाचे ! ७

गीतामुरली कानी यावी अंतरातुनी गोपाला
सोsहं सुस्वर भूपाळीचे जागविती मनि देवाला ! ८

योगाभ्यासे आवरले मन विनीत जेथे होत असे
तेथे स्वमने अपणा बघता आत्मरूप ते विश्व दिसे ! ९

अतींद्रियचि सुख हे अनुभविता तत्त्वच्युत ना नर होतो
लाभ कायसा याहुन दुसरा? योगी नारायण बनतो ! १०

साधनेत जरि शरीर गेले चिंता येथे कोणाला?
उत्साहाचे अमृत प्यालो कृपा तुझी रे गोपाला ! ११

मरणभयाला नाशायाला गीता आहे अवतरली
भक्ति शिकवते ज्ञान मुरवते सत्कर्मा प्रेरक ठरली ! १२

कृष्णार्पण जो कर्मे करतो पापपुण्य त्या लागत ना
मन झाले गंगाजळ निर्मळ अपार श्रीहरिची करुणा ! १३

पान फूल वा पाणी दिधले आवडले बहु आवडले
भाविक भक्ता बघता बघता मानस माझे परिमळले ! १४

परमात्म्याचे चिंतन करता सहज साधते समरसता
ध्याता ध्याता श्रीभगवंता विरताती सगळ्या चिंता ! १५

चुकलो त्याची खंत कशाला सुधारण्याचा ध्यास धरी
शुभसंस्कारे येत शुद्धता गुण मिळविण्या यत्न करी ! १६ 

स्वरूपबोधावरती येउन निर्मम निर्भय मी व्हावे
शक्तिस्फूर्ति प्रताप यांचा प्रपात मज बनता यावे ! १७

अंत:स्थित बल ते ऊर्जस्वल अंतरास या जाणवता
पूर्णत्वाच्या आविष्कारे जीवनही होई कविता ! १८

अंतरिच्या शक्तीच्या शोधे देही दिसताहे देव
साधक जपतो सदैव हृदयी सद्भावाची ही ठेव ! १९

सेवेचा आनंद आगळा जनी जनार्दन पाहु या
माणुसकीचा मंत्र आळवित शिवास पूजत राहू या ! २०

देव असे सकलांच्या हृदयी पाया आहे गीतेचा
मंदिर कर्माने रचलेले कळस चढविला भक्तीचा ! २१ 

कृष्णाईची धरुनि अंगुली आनंदाने चालावे
अंगुलि सुटता “आई, आई” ऐसे म्हणुनी क्रंदावे ! २२

स्वभाव तैसे कर्म घडतसे सत्त्वगुण मनी वाढ़ू दे
उदात्त उन्नत होवो मानस जनी जनार्दन पाहू दे ! २३

सत्त्वगुणांची वृद्धी घडता सुख येई हासत दारी
विवेक दावी वाट सरळ ती आदेशा त्या अवधारी ! २४

संवादातुनि सुख झुळझुळते प्राशावे या कानांनी
स्फूर्ति लाभते जीवन फुलते अज्ञानी होतो ज्ञानी ! २५

श्लोक जरी एकेक वाचला जीवन अवघे बदलेल
मांगल्याचा गंध आगळा कृतीकृतीला येईल ! २६

ध्यानाचा त्या ध्यास धरावा अभ्यासाची या गोडी
हलके हलके अनुभविता मग सहजच उलगडती कोडी ! २७

गुण चिंतावे आनंदावे चैतन्याचा वास तिथे
वस्तु व्यक्ती यांच्या उगमी ईश्वरीय शक्ती वसते ! २८

आत्मसंयमन शुद्ध आचरण गुणवैभव हे जोडावे
मनने ध्याने उपासनेने विश्वात्मक भक्ते व्हावे ! २९

आत्मिक आनंदाच्या पुढती तुच्छ तुच्छ ते उपभोग
दु:खातहि जर ढळे न शांति मन:स्थिती ऐसी योग ! ३०

तत्त्वची अवतरले भूवरती कृष्णाच्या या रुपाने
कर्माचरणे जगा दाविले शिष्योत्तम श्रीपार्थाने ! ३१

गीतामृतनवनीत त्वा दिले कृपावंत सद्गुरुराया
कृतार्थ झालो मी गहिवरलो पुलकित झाली मम काया ! ३२

गायक श्रोते समरस झाले चैतन्याचा अनुभव हा
श्रीरामाचे मानस सांगे तत्त्वपालना सिद्ध राहा ! ३३

॥ श्रीकृष्णार्पणमस्तु ॥

रचयिता : श्रीराम बाळकृष्ण आठवले

Saturday, November 25, 2017

मनि भरले हे पावस गाव..



पावस गाव, पावस गाव
मनि भरले हे पावस गाव ! ध्रु. 

श्रीगुरु वसती भक्तांसाठी
माउलीपरी करती प्रीती
भवाब्धिपतिता होती नाव ! १

क्षेत्र भूवरी अती मनोहर
अतीव सुखकर पापतापहर
दुःखाला नच जेथे वाव ! २

इथे वनश्री नटली थटली
इथे साधका दिसे वाटुली
घेई मनाचा लवकर ठाव! ३

निर्मल वाहे तटिनी येथे
ये पावनता माहेराते
म्हणुनि चित्त घे येथे धाव! ४

अध्यात्माचा स्वर्ग नांदतो
आत्मानंदी यती रंगतो
जेथे उसळत भक्तीभाव! ५

ध्यानाला कधी खंड पडेना
विकल्पास मनि वाव उरेना
कुवासनांते करि मज्जाव! ६

निर्वातीचा दीपु न हाले
सोsहं  सोsहं चिंतन चाले
देहमंदिरी दिसला राव! ७

आम्ही अमुचे भाव न उरती
तुम्ही तुमचे भाव उमलती
नाथपंथिचे उजळत नाव! ८

रचयिता : श्रीराम बाळकृष्ण आठवले
१९७३

Tuesday, November 7, 2017

श्रीगणपतीचा पोवाडा.



अरे शाहिरा थाप डफावर कडाडून तू ठेवुन दे
गणपतिबाप्पाचा पोवाडा रंगभूमिवर रंगू दे! ध्रु.

झोपी गेला समाज सारा खडबडून तो जागावा
राष्ट्रधर्म तो तव कवनातून मनामनावर बिंबावा
पुराण कसले इतिहासच हा युक्तीने तू पटवून दे !१

गणेश आहे बलसागर हा गुणसागरही तैसा तो
श्रोता लेखक तैसा योद्धा  त्याच्यासम नेताही तो
गणितावरचे प्रभुत्व त्याचे विद्यार्थ्यांना जागू दे!२

अंकुश म्हणजे मना टोचणी पाश इंद्रिया जिंकाया
कमल सुगंधी सुंदर तैसे, मोदक मोदा वितराया
यज्ञोपवितहि रुळे तनूवर सामवेद त्या ऐकू दे!३

गायत्रीचा मंत्र जपावा, बलोपासना चालावी
डरायचे ना कधी कुणाला, विघ्ना भीक न घालावी
डावावर प्रतिडाव कसा तो निवेदन तुझे सांगू दे!४

तिथी चतुर्थी स्फूर्तिप्रद तो विनायकी वा संकष्टी
अथर्वशीर्षाचे आवर्तन दीपज्योतच तेवत ती
स्थैर्य धैर्य ते सामंजस्यहि सदा सर्वदा लाभू दे! ५

अबला साऱ्या झाल्या प्रबला युद्धकला त्यांना येते
गण गणनाथा शिस्तबद्ध तर विनायका रे तव फत्ते
यशासारखे बक्षिस दुसरे नसते ध्यानी येऊ दे! ६

या देशाची घटना कैसी, विविधतेत एकता कशी
जरी वाटलो वेगवेगळे तरी साखळी दृढ कैसी
गणराज्याचा जयजय साऱ्या त्रैलोक्यी तो दुमदुमु दे! ७

उत्तर दक्षिण पूर्व नि पश्चिम गणरायाचा जयजयकार
लहान मोठ्या भेदा विसरुन जनता व्हावी एकाकार
विधायकाचा धडा विनायक सकलां घालुन देऊ दे ! ८

मंगलमूर्ती ज्याची कीर्ती आत्मशक्ति तो जागवतो
केला जरि का पोत खालती अग्नी वरती उफाळतो
अन्यायाची चीड मनातुनि ज्वालामुखिसम पेटू दे! ९

स्वराज्य म्हणजे काय शिकव तू लोकशाहिरा गंभीरा
प्रसन्न झाला गणेश तुजवर प्रभावशाली तुझी गिरा
गदिमांसम तुज लेखनसिद्धी या जन्मातच लाभू दे! १०

कडाडता डफ झांज झणझणे  बाहू श्रोत्यांचे स्फुरती
उत्साहाचे उसळे वादळ निराशेस द्या मुठमाती
अशक्य शब्दच नाही कोशी कर्तृत्वे हे दावुन दे! ११

गजराजाची कशी भव्यता डोळे दिपवी सांघिकता
धाकाहहुनही सत्कर्माला प्रेरक प्रेमाची सत्ता
साक्षरता व्यसनातुन सुटका धमाल यांची उडवून दे! १२

शेती उद्यम व्यापारातही हवी सचोटी जनतेची
गरज पडतसे तिथे घडावी धाव चपळ त्या चरणांची
सामाजिकता ती समरसता सवयीची होऊ दे! १३

इथे असावे असुनि नसावे अलिप्तपण ते सुखदायी
कर्मफलाची आसच नसता सेवा घडणे पुण्याई
श्री गजानन जय गजानन असे वैखरी गाऊ दे! १४

देह असे पाचा भूतांचा गणेशमूर्ती दाखवते
जैसा येतो तैसा जातो दहा दिसांतच जाणवते
जो आला त्या जावे लागे खंत कधी ना वाटू दे! १५

मधुर वागणे मधुर बोलणे, मधुरच भाषा भक्ताची
मधुर पाहणे, मधुर चालणे खूण गणपतीदासाची
आरतीतला ओलावा तो गाता गाता अनुभवु दे! १६

भक्तीमधला आवेशहि तो जीवनयुद्धी प्रकटावा
वीररसाचा औदार्याचा शांतीचाही स्पर्श हवा
पोवाड्यातहि भाव रोकडा रसिकमनाला जिंकू दे! १७

गणपति छात्रांचा, वीरांचा, तरुणांचा अन प्रौढांचा
गणपति होता जसा कालचा, तसा आजचा पुढिलांचा
भाषण चिंतन वर्तन यांची एकरूपता साधू दे! १८

चित्रकलेचा विषय गणपती मूर्तिकलेचा ध्यासच तो
ओंकाराची तोच आकृती योगिजनांचा योगी तो
पुढती मागे गणेश आहे धीर अधीरा लाभू दे! १९

वगात गण तो अभंग भजनी, ज्ञानेशाच्या ओवीत
रंगभूमिवर, रणभूमीवर, शाळेमधल्या वर्गात
तन्मय होणे गणेशपूजन सहजच हाते घडवू दे! २०

कवीस लिहिता केले त्याने शाहीरा ना राहवते
साथीदारा चढे स्फुरण तुणतुणेहि कैसे तुणतुणते
श्रीरामाचे भाग्य आगळे अश्रू होउन हासू दे ! २१

- श्रीराम बाळकृष्ण आठवले