Wednesday, August 31, 2022

मधुर बोल


हसत हसत बोल बोल 
मधुर मधुर बोल बोल!ध्रु.

सुखव रमा मधुर वदुन 
दुःख जाय दूर पळुन
वचनाचे थोर मोल! १

दुसऱ्यांना मान देत 
स्नेहाचे श्रेय घेत 
सांभाळी तूच तोल! २

शांतव मन बघुन गगन 
तू प्रसन्न जग प्रसन्न 
सकलांना आण डोल! ३

कपटा नच वश व्हावे 
मौने मन निववावे
अविचारे कार्य फोल! ४

स्फूर्ति देत वंद्य होत
स्तुतिसुमने सौख्य देत
विचारून मधुर बोल! ५ 

रचयिता : श्रीराम बाळकृष्ण आठवले
जून १९८३

Tuesday, August 30, 2022

भजन करा, स्‍मरण करा मोरयाचे


भजन करा स्‍मरण करा मोरयाचे 
कारण ते दूर करा चिंतांचे! ध्रु,  

श्रीगणेश जय गणेश घोष हा करा 
एक देश एक वेश यत्‍न हा करा 
संयम हे बीज असे सौख्‍याचे! १  

विघ्‍नांचे काय मला येउ देत ती 
ती सारी झेलाया निधडी छाती 
राष्‍ट्र जगे संगरात दक्ष सदाचे! २  

ढोल नि लेझीम खेळ गोपगड्यांचा 
वेत्रचर्मयुद्ध ध्‍यास नवयुवकांचा 
मैदानी खेळ दान करत यशाचे! ३  

भारतात बंधुभाव नित्‍य असूू दे 
हे मंगलमूर्ती दे वरच असा दे 
निर्धार नि सतत यत्‍न शब्‍द खुणेचे! ४  

कधि वादळ कधि पाउस धरणि हादरे 
मी अजिंक्‍य मी अभेद्य भाव धरा रे 
जे ठाके ठाम तेच राज्‍य गणांचे! ५ 

मंदिर हे जागतसे जिथे प्रार्थना 
सोऽहं हे बाणाया ध्‍यानधारणा 
संघटना नाव असे नविन युगाचे! ६ 

रचयिता : श्रीराम बाळकृष्‍ण आठवले 
२४.०८.१९९८

Tuesday, August 23, 2022

किती जगावे?


"मी देह" कल्पना फसवी
ती बंधनात मग गोवी!ध्रु.

मग कुठला आत्मानंद 
जाचतात निष्ठुर बंध
माया ही अक्षय रडवी!१

निष्ठेने घ्यावे नाम
श्रध्देने बनते काम
सद्गुरूच सोऽहं शिकवी!२

तू नकोस मोजू काळ
तुज नवीच नित्य सकाळ
भक्तीची गाणी गावी!३

जे प्रश्न तयाचे असती
ते तुजला कैसे सुटती?
"मी माझे" मनुजा शिणवी!४

तू लाव मनाला नेम
ये नामाचे मग प्रेम
त्या आत्मारामी रमवी!५

आईच मुला झोपविते
मांडीवर त्याला घेते
विश्वास प्रभूवर ठेवी!६

एकांती धरूनी नेट
घे भगवंताची भेट
श्रीराम जगाया शिकवी!७

रचयिता : श्रीराम बाळकृष्ण आठवले
०४.०७.१९८९

Sunday, August 21, 2022

श्रीगीता का प्रभातगीत


दिनारंभ हो कृष्ण नाम से 
हर कोई गीता पठण करे 
श्रवण करे, मनन करे, ध्यान करे और गान करे। 

गीता सुन मिट जाए अंधेरा 
हिय हिय में हो जाए सवेरा 
हर कोई अपना कार्य करे ।।१।।

शरीर जब निर्मलरथ बनता
पार्थसारथी अवश्य आता 
भक्तिमार्गपर चला करे ।।२।।

जीवन सारा है समरांगण 
त्यज के क्रंदन करे संक्रमण 
अबसे गीताचार करे ।।३।।

घर में गीता, कर में गीता 
कविगायक जब करे सुगीता 
प्रसादवितरण शीघ्र करे।।४।।

रचयिता : श्रीराम बाळकृष्ण आठवले
सप्टेंबर २००४

पांडुरंग

माझा स्वामी पांडुरंग।  माझा समर्थ पांडुरंग। 
माझा सद्गुरु पांडुरंग।  परब्रह्म पांडुरंग ।।१।।

परब्रह्म पांडुरंग। रुसवा तोहि पांडुरंग।
हासू गाली पांडुरंग। द्वंद्वातीत पांडुरंग ।।२।। 

द्वंद्वातीत पांडुरंग। बाळकृष्ण पांडुरंग।
रुक्मिणीनाथ पांडुरंग। सावळा सगुण पांडुरंग ।।३।।

सावळा सगुण पांडुरंग। पाया भक्कम पांडुरंग।
कळसहि देव पांडुरंग। राखतो पाठ पांडुरंग ।।४।।

राखतो पाठ पांडुरंग। पाहतो वाट पांडुरंग। 
भजनी रंग पांडुरंग। जिवाचा सखा पांडुरंग ।।५।।

जिवाचा सखा पांडुरंग। कासाविशी पांडुरंग।
शांतिची शांति पांडुरंग। कोडे गहन पांडुरंग ।।६।।

कोडे गहन पांडुरंग। मिस्किल सखा पांडुरंग। 
थोपटे पाठ पांडुरंग। बोलुनि मुका पांडुरंग ।।७।।

बोलुनि मुका पांडुरंग। जोजवी माय पांडुरंग।
प्रभाते उठवि पांडुरंग। खेळतो श्रीरामासंग ।।८।।

रचयिता : श्रीराम बाळकृष्ण आठवले
२९.०६.२००४

स्त्री ही देवता मंदिरी!

स्त्री ही देवता मंदिरी!ध्रु.

पहिला मुजरा स्त्री जातीला
आद्यगुरूला माणुसकीला
रावणशाही झुगारण्याला
शिवबा शस्त्र धरी!१

स्वराज्य राहिल संतजनांचे 
पतिव्रतांचे सति साध्वींचे
अपहरणाते विटंबनेते 
कैसा सहन करी?२

रामायण वाचणे कशाला?
भारत श्रवणे तरी कशाला?
सती प्रतिष्ठा शिरोधार्य ती
कंकण शिवबा करी!३

लक्ष्मणरेषा जपणे जपणे
नारी देवी ती न खेळणे
शाप तिचा शासतो पातक्या
क्रोधहि अग्नीपरी!४

जातिधर्मनिरपेक्ष पाहणे
स्त्रीजातीते नित गौरवणे
दुवा तिचा जो मनापासुनी
शिरि सुमवृष्टी करी!५

नतमस्तक स्त्री जातीपुढती
तिला वंदने शतशत कोटी
सिंहासनि सच्छीला लक्ष्मी
अशी भावना धरी!६

स्वस्त्री वाचुनि अन्य भामिनी
त्या तर अपुल्या माताभगिनी
धर्मपुत्र अन् धर्मबंधु हा
नाते सुमधुर धरी!७

रचयिता : श्रीराम बाळकृष्ण आठवले

Wednesday, August 17, 2022

वसुदेवाचे कार्य आपुले अश्व जाणती भाव खरा!

लगबग करती गडी मावळे
घर्मजले न्हाऊन निघाले
विश्वसंपुटी ब्रह्म कोंदले
देशाचे सौभाग्य सावळे
निजदेहाच्या कुशीत घेउन धन्य जाहला पेटारा
वसुदेवाचे कार्य आपुले अश्व जाणती भाव खरा!

पोचायाचे राजगडा
पहावयाचा सह्यकडा
नद्या नि नाले ओलांडा
विघ्नांची कोंडी फोडा
अमोल ठेवा पाठीवरचा जपुन न्यायचे तया घरा
वसुदेवाचे कार्य आपुले अश्व जाणती भाव खरा!
टपटप टपटप टाकित टापा तुरग दौडती भराभरा

एक्या पाठी राजयोगी तर
दुजा मिरवितो चिमणे सुंदर
मागे पळती गावे झरझर
अबोध काही मनास हुरहुर
बेहाय दौडुनी मुके जनावर भारुन टाकी चराचरा
वसुदेवाचे कार्य आपुले अश्व जाणती भाव खरा!

जय अलख निरंजन गोसावी
रूपे न भासती मायावी
प्रभुपाखर शिरी ती समजावी
विरणार खचित विघ्ने भावी
आत्मबळा अनुभविता शरिरी रोमरोम फुलतसे पुरा
वसुदेवाचे कार्य आपुले अश्व जाणती भाव खरा!

दिसला विंध्याचल, सह्याचल
गहिवरता नयनात उभे जल
दिसल्या गोदा तापी पवना
त्याच आपुल्या गंगा जमुना
कल्पिताहुनी नवलपूर्ण प्रत्यक्ष असे दिसतसे जगा
गजेंद्रमुक्ति पुन्हा पाहता गगन उणे झाले विहगा!
गगन उणे झाले विहगा!

रचयिता : श्रीराम बाळकृष्ण आठवले

Wednesday, August 3, 2022

तुळणा नसे!


तुळणा नसे! तुळणा नसे! ध्रु. 

खान नव्‍हे दुर्योधन वधिला, एक आचमनि सागर गिळला 
मृगछाव्‍याने हत्ति फाडिला – श्रम साहसे! श्रम साहसे!१

देवद्वेष्‍टा खान संपला, प्रतापगड रोमांचि‍त झाला 
पुण्‍यपराक्रम संगम झाला – देवी हसे! देवी हसे!२ 

चिंता डोंगर दुरी फेकला, उसने फिटले, उत्‍सव वेळा 
विघ्‍नेश्‍वर नवसास पावला – महिमा ठसे! महिमा ठसे!३

यश जागृतिला, यश धैर्याला, उदंड यश हे नेतृत्‍वाला 
यश बुद्धीला, यश हिकमतिला – शंका नसे! शंका नसे!४ 

खाना मनि पूतना मावशी, शिव ही बनला तो हृषिकेशी 
धर्माची कपटावर सरशी – श्रद्धा वसे! श्रद्धा वसे!५

सज्‍जनरक्षण, खलनिर्दालन, भीतिनिवारण, बलसंवर्धन 
यास्‍तव जगती दैवी दर्शन – घडते असे! घडते असे!६ 

कैसे घडले, कुणा न कळले, एका निमिषी अद्भुत घडले 
अद्रि कोसळे, नवल वर्तले – जगती असे! जगती असे!७

अविचाराते विचार मारी, परमात्‍मा निजभक्ता तारी 
सांबसदाशिव शिवकैवारी – जगता दिसे! जगता दिसे!८

मृत्‍यु अपुला जबडा उघडे, मृत्‍युंजय मृत्‍यूते फाडे 
मगरमुखातुनि मौक्तिक काढे – उपमा नसे! उपमा नसे!९

वार्ता फुटली, फत्‍ते झाली, मने हासली, मने नाचली 
गडावरी साजरी दिवाळी – गडही हसे! गडही हसे!१०

तुळणा नसे! तुळणा नसे! 

रचयिता : श्रीराम बाळकृष्‍ण आठवले
अफजलखान वधाच्या प्रसंगांवर आधारित काव्य